Uyku nedir? Uyku problemi hakkında.
Uyku nedir?
Uykuyu anlamak istiyorsak, öncelikle onu tanımlamamız gerekmektedir. Ancak biz insanlar da dâhil olmak üzere binlerce farklı hayvan türünün her gün saatlerce yaptığı bu davranışı tanımlamanın çok da kolay olmadığı görülecektir. Merriam-Webster sözlüğü uykuyu “gözlerinizin ve bilincinizin kapalı olduğu doğal dinlenme hali” olarak tanımlamaktadır. Bu daha ziyade halka yönelik ve bilimselliğe pek de ağırlık vermeyen bir tanımdır. Türk Dil Kurumu ise bu olguyu “Dış uyaranlara karşı bilincin, bütünüyle veya bir bölümünün yittiği, tepki gücünün zayıfladığı ve her türlü etkinliğin büyük ölçüde azaldığı dinlenme durumu” olarak tanımlamaktadır. Bu tanımın özellikle “her türlü etkinliğin büyük ölçüde azaldığı” kısmının aslında bir yanılgı ve hata olduğunu yazının ilerleyen kısımlarında göreceğiz. Bu hatadan biraz daha arındırılmış ve biraz daha bilimsel bir tanım, Macmillian tarafından basılan Öğrenciler İçin Sözlük’te bulunabilir: “Uyku, bilinç düzeyinin değiştiği, duyusal aktivitenin ve neredeyse tüm istemli kasların baskılandığı doğal olarak kendini tekrar eden bir durumdur.”
Bunların hepsini bir arada harmanlayıp, bilime ağırlık verecek şekilde bir tanım çıkarmam gerekirse uykuyu şöyle tanımlayabiliriz: Uyku, belli bir uyarı eşiğinin altında olan dış uyaranlara yönelik tepkilerin büyük oranda baskılandığı, bilincin neredeyse tamamen kapalı olduğu, istemli kas faaliyetlerinin bazı istisnalarla birlikte baskılandığı ancak özellikle beynin ve hormonal sistemin son derece aktif olduğu, vücudun genel olarak dinlendirilmesi, bakımının yapılması, sorunlarından arındırılması ve süreçlerin düzenlenmesi için genellikle günlük olarak kendini tekrar eden bilişsel ve sinirsel bir algı durumudur.
Uyku probleminiz varsa ve yaşam tarzı değişikliğine rağmen düzelmiyorsa 8 şeyin eksikliği olabilir.
-B6
-B12
-Demir
-Kalsiyum
-Omega-3
-Vitamin C
-Vitamin D
-Magnezyum
Bunlar uykuyla direkt ilişkili esansiyel kaynaklar ve koenzimler. Bunlar olmadan iyi bir uyku olmayacaktır. Uyku probleminiz varsa uygulama süreci;
1. aşamada küçük davranışsal değişiklikler.
2. aşamada basit biyokimyasal testler.
3. aşamada uzmanından destek almak.
Yani uyku meselesi “ben bunu çözerim” diyeceğiniz bir mesele olmayabilir. Sorun bazen büyük olabilir, destek almaktan çekinmeyin.
“İyi geçirilmiş bir günün, mutlu bir uyku getirmesi gibi; iyi yaşanmış bir hayat da mutlu bir ölüm getirir.” Leonardo da Vinci–
Uykunun süresini değil kalitesini artırın
Uyku bedensel dinlenmeye zemin hazırladığı gibi zihinsel fonksiyonların da yenilendiği bir dönemdir. Sağlıklı bir vücut için ve günün kaliteli geçebilmesi için uykunun süresinden ziyade kalitesinin artırılması daha önemlidir. Kronik uykusuzluk;
- Gündüz dikkat eksikliği
- Konsantrasyon güçlüğü
- Aşırı sinirlilik
- İş performansında düşme
- Depresyon
- Yüksek tansiyon ve metabolik bozukluklara kadar birçok soruna neden olabilmektedir.
-
Hemen ilaca sarılmayın
"Duae sunt quae laedunt cor. Ira et anxietas. Luctus affert somnum; anxietatem non dormit. "
- “Kalbe zarar veren iki şey vardır: Gam ve kaygı. Gam uyku getirir; kaygı ise uyutmaz.” – Hipokrat